یکی از روش های استریلیزاسیون به روش سرد، بهره بردت از دستگاه اتوکلاو پلاسما میباشد.
امروزه در بخش های استریل، اتوکلاوهای بخار نمیتوانند به تنهایی تمامی وسایل بیمارستانی را استریل نمایند چرا که این استریلایزرها با دمای بالا (121 و134 درجه سانتیگراد) و در فشار بالای بخار عمل مینمایند. این شرایط بالای حرارتی و رطوبت میتواند باعث خرابی بسیاری از وسایل الکترونیکی، آندوسکوپها، لاپاروسکوپها و یا ابزارهایی از جنس پلاستیکی، سیلیکونی و… شوند. سیستمهای استریلایزر سرد و خشک با دمای حدود 55-50 درجه سانتیگراد و در شرایط کاملاً خشک وسایل را استریل میکنند. همچنین استریلایزرهای پلاسما بهدلیل برخورداری از مزایایی نظیر سرعت بالا، بیخطر بودن، دمای پایین کارکرد، شرایط کاملاً خشک، عدم تولید بوی نامطبوع، عدم نیاز به صرف زمان پس از پایان فرآیند استریل و… به جایگزینی مناسب برای سایر روشهای قدیمی استریل سرد و خشک نظیر اتیلن اکساید و فرمالدئید تبدیل شدهاند.
نحوه عملکرد اتوکلاو پلاسما
اگرچه در سیستمهای استریلایزر پلاسما از عملگرهای مختلفی استفاده میشوند که هر کدام به تنهایی توان بالقوه گندزدایی دارند، با این حال روش اصلی مورد استفاده و روشی که تمامی تولیدکنندگان اینگونه استریلایزرها از آن به عنوان استریل کننده اصلی بهره برده اند، استفاده از بخار پراکسید هیدروژن (آب اکسیژنه)، به عنوان مایع استریل کننده میباشد. پراکسید هیدروژن با خاصیت قوی اکسیدکنندگی، از طریق تخریب DNA سلول، میکروارگانیسمها را نابود میسازد. در مولکول پراکسید هیدروژن (آب اکسیژنه) یک اتم اکسیژن بیشتر از مولکول آب وجود دارد و به همین علت به عنوان یک اکسیدکننده قوی عمل میکند.