یکی دیگر از تجهیزات پزشکی که امروزه نقش به سزایی در تعیین بیماریهای حاد دستگاه تنفسی دارد دستگاه اسپیرومتر (Spirometer) است که به وسیله آن میتوان حجم تنفسی شخصی را اندازهگیری کرد و به واسطه تحلیل نتایج آن و مقایسه آن با مقادیر مورد انتظار میتوان بیماریهای ریوی از قبیل آسم و… را تشخیص داد.
اسپیرومتر در نوعها و فنآوریهای مختلف ارایه میشود. جهت آشنایی با شکل کلاسیک و آشنایی با شماتیک آن میتوان از نوع ابتدایی آن یعنی اسپیرومتر روان کننده با آب را مثال زد و تشریح نمود. در دستگاه کلاسیک آن یک ظرف پر از آب که به صورت استوانهای است وجود دارد که یک سرپوش به صورت وارونه درون ظرف آب قرار میگیرد و یک لوله فضای هوای زیر سرپوش را به دهان شخص (جهت عمل دم و بازدم) متصل میکند. انتهای سرپوش توسط یک نخ و قرقره به یک وزنه در حالت تعادل متصل شده است و در میان نخ یک قلم جهت ثبت گراف وجود دارد.
وقتی شخص عمل دم و بازدم را انجام میدهد به واسطهی نیرویی که از طریق انجام دم و بازدم به سرپوش وارد میسازد سبب میگردد که وزنه از حالت تعادل خارج شده و به سمت بالا و پایین حرکت کند. و تغیرات حجم فضای زیر سرپوش که عبارت است از همان تغیرات حجم تنفسی بر روی یک کاغذ متحرک توسط قلم دستگاه ثبت میگردد. در واقع این اساس کار اسپیرومتر است ولی امروزه از فن آوریهای جدید در این دستگاه استفاده شده است.
دستگاه اسپیرومتر جهت اندازهگیری حجمهای تنفسی
دستگاه از یک قسمت که جهت رعایت نکات بهداشتی بر روی آن یک لوله مقوایی قرار میگیرد جهت انجام عمل دم و بازدم تشکیل شده در داخل همین قسمت از سنسورهایی تشکیل شده است که نسبت به هوای ورودی و خروجی حساس بوده و ورودی را به صورت سیگنالی به برد دستگاه اصلی که مجموعی از مدارات و میکروپروسسر هاست انتقال میدهد و سرانجام نتیجه به صورت گراف توسط مانیتور دستگاه نشان داده میشود که قابلیت پرینت را نیز دارا میباشد.