چت بات در پزشکی چیست؟
چتباتها (اپراتورهای هوشمند) نرمافزارهای مکالمهای هستند که از طریق اپلیکیشنهای مستقل یا تحت وب در دسترس قرار میگیرند. این ابزار یک گفتگوی انسانی را بهخوبی شبیهسازی میکند و در حوزههای مختلفی کاربرد دارد. چت بات یک فناوری است که از پردازش زبان طبیعی (NLP) استفاده میکند تا متن یا صدا را تشخیص دهد و گفتار کاربر را با استفاده از الگوریتمهایی که دارد، تفسیر کند.
فعالین حوزه بهداشت و درمان در حال توسعه چت بات ها یی برای بیماران و پزشکان هستند. تا با بهرهگیری از هوش مصنوعی بتوانند علائم اولیه بیماران را دریافت کنند، آنها را به پزشک مناسب ارجاع بدهند و روند درمان را نیز با استفاده از دیتاهای دریافتی بررسی کنند. بنابراین این ابزار کمک میکند تا پزشکان نظارت بهتری بر روی روند درمان بیمار داشته باشند و بتوانند نتیجه هر یک از داروها را بهخوبی بررسی نمایند. در ادامه این مطلب تأثیر استفاده از چت بات را در حوزه پزشکی بیشتر بررسی خواهیم کرد.
کمک چت بات ها به بیماران برای مراجعه به متخصص مربوطه
بسیاری از افراد برای تشخیص بیماری و بررسی علائمی که دارند، از گوگل استفاده میکنند که هیچ کدام از این افراد نتیجه خوبی از این جستجو بهدست نمیآورند. اما چت بات ها از آنجایی یک الگوریتم هوشمند دارند و میتوانند از طریق مکالمه متنی یا شنیداری علائم بیمار را دریافت کنند، میتوانند بهعنوان ابزاری برای تشخیص بیماری و معرفی متخصص مربوطه مورد استفاده قرار بگیرند. علاوه بر این بات ها میتوانند فراتر از یک مکالمه ساده باشند و با بیمار ارتباط معناداری برقرار کنند. بنابراین این فرصت را به بیمار میدهند تا در مورد مشکلاتشان صحبت کنند.
زمانی که بیمار به سؤالات بات پاسخ میدهد، بات با توجه به دادههای دریافتی از طرف بیمار و دادههایی که قبلاً دریافت کرده بود، متن یا گفتار کاربر را تحلیل میکند و با توجه به آن متخصص مربوطه را مشخص مینماید.
هنوز چت بات ها به اندازهای پیشرفت نکردهاند که بتوانند جای انسانها را بگیرند، اما به اندازهای هوشمند هستند که بتوانند در مسیر تشخیص و درمان بیماری به پزشکان کمک کنند.
به همین دلیل از آنجایی که پزشکان، وظیفههای سنگینی برای انجام در طول روز دارند، همیشه قادر به پاسخگویی به سوالات نیستند. از اینرو بات ها میتوانند در این مسیر با ارائه خدمات درمانی به بیماران و پزشکان کمک کنند.
در واقع چت بات ها قادر به انجام کاری هستند که گوگل قادر به ارائه آن نیست. گوگل تنها پلتفرمی برای جستجو است و این قابلیت را ندارد که بهصورت جداگانه گفتار شما را تجزیه و تحلیل کند.
برای مثال، با توجه به همهگیری بیماری کرونا میتوان از چت بات ها بهعنوان ابزاری برای بررسی علائم افراد مشکوک به کرونا استفاده کرد. زمانیکه فرد علائم مربوط به این بیماری را احساس کند، میتواند با استفاده از بات نسبت سنجش علائم و احتمال ابتلا به کرونا اقدام نماید. همچنین شبکههای بهداشت و درمان هر منطقه نیز میتوانند با استفاده از مشخصاتی که کاربر به بات میدهد، نسبت به پیگیری حال بیمار اقدام کنند. این فرآیند از حضور بیمار مشکوک به کرونا در فضای بیمارستان و پخش شدن بیشتر این بیماری جلوگیری میکند. در نتیجه هوش مصنوعی در این فرآیند نقش چشمگیری در کاهش ابتلا و پخش شدن این بیماری خواهد شد.
Ada یکی از چت بات هایی است که در سال ۲۰۱۶ پس از چندین سال توسعه راهاندازه شد و بهحدی استفاده از آن در میان مردم رواج پیدا کرد که در طی یک سال ۱.۵ میلیون نفر از خدمات آن استفاده کردند. Ada با برقراری ارتباط با کاربران به آنها کمک میکند تا علائم و علت بیماری را بهتر بشناسند. سپس کاربران را با پزشکان واقعی ارتباط میدهد.
این بات بر اساس اطلاعاتی که دارد سؤالاتی را در مورد علائم و مشخصات فردی از کاربر میپرسد.
کمک چت بات ها به کادر درمان برای بررسیهای اولیه
احتمالاً بارها شنیدهای که چت بات ها در آینده باعث کاهش مشاغل انسانی خواهند شد. هر چند که امروزه نیز بر روی کاهش نیروی انسانی نیز تأثیر داشتهاند. اما تخمین زده میشود که در سالهای آینده، رباتها درصد زیادی از مشاغل را از نیروی انسانی بگیرند.
همانطور که در بخش قبلی نیز به آن اشاره کردیم، چت رباتها با وجود اینکه در حوزه خدمات درمانی نیز در حال پیشرفت هستند، بعید است بتوانند جایگزین پرستاران و پزشکان شوند. واقعیت این است که هر یک از افراد از نظر وضعیت سلامتی و سبک زندگی با هم متفاوت هستند و یک اشتباه ساده میتوانند زندگی بیمار را با خطر مواجه کند.
با این وجود، بات ها به یک دستیار مجازی قابل اعتماد تبدیل شدهاند. این ابزارها میتوانند کیفیت و اثر بخشی خدمات مراقبت بهداشتی را افزایش دهند و در عین حال منجر به صرفهجویی در وقت و هزینه نیز شوند. بنابراین چت رباتها با ارائه خدمات ۲۴ ساعته میتوانند انقلابی بزرگ در صنعت مراقبت از سلامت بهوجود آورند.
بیماران با استفاده از بات ها میتوانند خیلی سریع پاسخ سوالات مربوط به سلامتی خود را دریافت کنند. در این میان، نه تنها بیمارن بلکه کادر درمان نیز از مزایای چت بات ها بهرهمند میشوند و میتوانند از طریق این ابزارها خدمات با کیفیتتری ارائه دهند. زمانیکه بیمار با استفاده از باتها علائم بیماری خودش را اعلام میکند، کادر درمان میتوانند از طریق همین اطلاعاتی که کاربر بهاشتراک گذاشته است، بررسیهای اولیه را برای تشخیص بیماری و مشخص کردن روند درمان بیمار را انجام دهند.
چت بات ها در چه زمینهای به کادر درمان کمک میکند:
- تعیین وقت پزشک : همه افراد انتظارهای طولانی برای تعیین وقت ملاقات با پزشک را تجربه کردهاند و میدانند که این فرآیند ساده تا چه حد میتواند منجر به اتلاف وقت شود. اما رباتها این امکان را به پزشکان و کادر درمان میدهند که بتوانند خیلی راحت برای بیمارن وقت پزشک تعیین کنند. در واقع چت بات این فرآیند را تسهیل میکند و با توجه دستوراتی که دریافته کرده است، برای بیمار وقت تعیین خواهد کرد. علاوه بر این، به کمک چنین ابزاری میتوان قرار ملاقات را به بیمار یادآوری کرد. همچنین در صورتیکه نیروی انسانی این کار را انجام دهد، در آن واحد میتواند پاسخگوی تنها یک بیمار باشد. در حالیکه بات ها خیلی راحت بهصورت همزمان میتوانند با چندین بیمار در تعامل باشند.
- پشتیبانی 24/7 به کمک چت بات ها : پشتیبانی ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته چیزی است که در سیستم مراقبت از سلامت به آن نیاز داریم. چت بات ها هرگز خسته نمیشوند، به مرخصی نمیروند و نمیخوابند. در نتیجه میتوانند به صورت ۲۴ ساعته به سوالات متداول بیماران پاسخ دهند. همچنین به کمک این ابزار میتوان وضعیت سلامتی یک بیمار را نیز مرتباً کنترل کرد و در صورتیکه وضعیت بیمار از کنترل خارج شد، بلافاصله آن را به کادر درمان اطلاع داد.
- یادآوری دارو برای بیماران: بیماران اغلب داروها و مکملهایی که برای آنها تجویز شده است را فراموش میکنند و این میتواند سلامتی آنها را به خطر بیاندازد. چت ربات این امکان را برای کادر درمان فراهم میسازد تا بتوانند یک ساعت مشخص، یادآوریهای مصرف دارو را برای بیمار بفرستند. همچنین بات ها میتوانند در کنار یادآوری مصرف دارو، بررسیهای لازم را انجام دهند و دادههای مربوط به بیمار را برای کادر درمان ارسال نمایند. کادر درمان از این طریق وضعیت بیمار را بهخوبی کنترل میکند تا در صورت نیاز بتوانند نسبت به بررسی بیشتر وضعیت بیمار اقدام کنند.
- ارائه صورت حساب: یک چت بات هوشمند میتواند اقدامات مربوط به صورت حساب، وضعیت بیمه و تولید فاکتورهای پرداخت بیمار را انجام دهند. از این طریق، کادر اداری بیمارستان یا بهداشت میتوانند سریعتر کار افراد مراجعه کننده را انجام دهند و از تجمع آنها در محیطهای آلوده بیمارستان جلوگیری کنند. همچنین ارائه دهندگان بیمه درمانی نیز میتوانند برای پاسخ دادن به سؤالات مربوط به پوشش بیمه نیز یک ربات ایجاد کنند.?
کمک به بیمارن برای سپری کردن دوران نقاهت (بررسی روند و گرفتن علائم روزانه )
در حال حاضر کادر درمان برای مدیریت بهتر مراقبت از بیماران، به استفاده از بات و کنترل می کند. بات ها مصرف دارو را به بیماران یادآوری میکنند و با کنترل علائم بیماری آنها نظارت کاملی بر روی سلامت بیمار خواهند داشت. بات ها در این زمینه از بیمار در مورد علائمی که دارند سؤال میکنند و با توجه به بانک داده پزشکی که دارند، توصیههای مراقبتی را به بیمار پیشنهاد میدهند. سپس نتایج را برای کادر درمان ارسال میکند تا پزشکان در صورت نیاز نسبت به ویزیت مجدد بیمار یا تجویز یک داروی جدید برای او اقدام کند. هوش مصنوعی این امکان را فراهم میسازد تا کادر درمان و بیمار به راحتی بتوانند با هم در تعامل باشند و در هزینههای رفتوآمد و ویزیت حضوری نیز صرفهجویی کنند.
برای مثال، Cancer Chatbot یکی از بات هایی است که نکات مربوط به بیماران تحت شیمی درمانی را به اشتراک میگذارد. این ربات به صورت مستقیم با بیمار، دوستان و خانواده بیمار در تعامل است و به آنها میگوید که چگونه رفتار کنند تا به عزیزان مبتلا به سرطان کمک نمایند. همچنین علائم بیمار را نیز ردیابی میکند تا وضعیت جسمانی و روحی او را کنترل کند.
همانطور که مشاهده کردید، چت بات ها امروزه تغییرات خوبی را در بخش مراقبت از سلامت ایجاد کردهاند و به عنوان یک دستیار برای کادر درمان و پرستار برای بیمار در حال فعالیت است. ظهور هوش مصنوعی در حوزه مراقبت از سلامت نحوه ارتباط بیماران و پزشکان با یکدیگر را تغییر داده است و در آینده نیز شاهد پیشرفتهای بیشتر در این زمینه خواهیم بود.
جایگاه چت بات ها در سلامت دیجیتال
مثالهای بسیاری از پتانسیلهای یک چتبات به عنوان دستیار در خدمت پزشک، پرستار یا بیمار هست. مدیریت بهتر امکانات درمانی، کمک در شرایط اضطراری یا توصیه برای انجام کمکهای اولیه، ارائه یک راه حل درمانی ساده و … میتواند نمونههایی باشد. در بیمارستان Northwell Health یک چتبات وجود دارد که کار آن سروسامان دادن به قرارهای بیمارانی است که پس از رزرو وقت قبلی، نیامدهاند. این چتبات بیماران را تشویق میکند تا آزمایشهای خود را پیگیری کنند. چتبات به بیماران کمک میکند ابهامات و خرافات در مورد آزمایشخود را کنار بگذارند و آن را پیگیری کنند. اطلاعاتی نیز با کمک ایمیل یا پیامک به بیمار ارسال میشود.
دوازده چت بات برتر حوزه سلامت دیجیتال
در مواردی چتباتها به برقراری ارتباط بیمار و پزشک کمک میکنند. این فناوری یک قدم تا رسیدن به ایدهآل آن فاصله دارد. هدف این است که چتباتها واسطه ارتباط مستقیم با درمانگر باشند. بیماران با سوالات مختلف دیگر نیاز نیست با پزشکان یا پرستاران تماس بگیرند. بلکه سوالات به یک چتبات فرستاده میشود. اگر پاسخهای چتبات مفید واقع نشود، پزشک وارد عمل میشود.
با توجه به اینکه تعداد چتباتها در حال افزایش است فهرستی از برترین چتباتها توسط گروه medicalfuturist تهیه شده است که در ادامه به آن اشاره خواهد شد.
OneRemission
شرکت OneRemission واقع در نیویورک چتبات خود را با هدف پشتیبانی از مبتلایان به سرطان و ارائه اطلاعات به آنان طراحی کرده است. برای سرپرستان بیماران مبتلا به سرطان اپلیکیشن این چتبات فهرستی از غذاهای مناسب و تمرینات پس از درمان سرطان ارائه داده است که توسط متخصصان تهیه شده است. به طور مثال فرد میتواند به دنبال خطرات مرتبط با نوع خاصی از غذا برای نوع خاصی از سرطان بگردد. در صورتیکه باز هم به کمک بیشتری نیاز باشد، OneRemission امکان مشاوره ۲۴ ساعته را هم فراهم کرده است.
چت بات Youper
هوش مصنوعی Youper، برپایه آخرین پژوهشهای علمی، میتواند ارتقای سلامت احساسی فرد را در یک سری مکالمات شخصیسازی شده و بر پایه روشهای روانشناسی بسنجد. برای دریافت کمکهای بعدی و تشویق فرد به ادامه روند درمان خود نیز در این اپلیکیشن آن امکاناتی وجود دارد. با ادامه ارتباط کاربر با چتبات، اطلاعات چتبات بیشتر میشود و تجربه همیاری نیز ارتقا مییابد. چراکه چتبات توصیههای خود را متناسب با شخص بیمار عرضه میکند.
مشاوره با Babylon Health
Babylon Health یک شرکت خدماتی سلامت و مشاوره است که در سال ۲۰۱۳ تاسیس شد و اینک بیش از ۲ میلیارد دلار کاربر دارد. هوش مصنوعی این شرکت، بر پایه اطلاعات بیمار و دانش پزشکی، توصیههایی برای مشاوره با بیمار به همراه ویدیوهایی از یک پزشک را به کاربر ارائه میدهد.
در مرحله نخست فرد باید علائم بیماری را به اپلیکیشن بدهد. این اطلاعات با آنچه در پایگاه داده شرکت است مقایسه میشود. پس از آن روشی برای پیگیری درمان ارائه میشود. خدمات دیگری نیز توسط اپلیکیشن این چتبات ارائه میشود که چیزی بیش از خدمات یک چت بات است. در هنگام انجام این خدمات خاص پزشک باید به بیمار گوش فرا دهد، خوب به چهره وی نگاه کند و تشخیص خود را بیان کند. در صورت نیاز بیمار به متخصص معرفی میشود.
چت بات Florence
خدمات سلامت ملی انگلستان این چت بات را در سال ۲۰۱۷ به صورت آزمایشی به کار گرفت. در دوران همهگیری کرونا این سازمان سیستم ارزیابى خدمات پزشکى و نیازهاى درمانى پرسنل درمان را با همراهی Babylon راهاندازی کرد. هنوز مشخص نیست که همکاری این دو مرکز چگونه ادامه خواهد یافت. Babylon اینک در حال گسترش فعالیتها در ایالات متحده است.
این چتبات در واقع یک پرستار شخصی است که با پیامرسان Facebook، Skype یا Kik کار میکند. این چتبار به بیمار زمان مصرف دارو را یادآوری میکند. این مورد برای سالمندان و بیمارانی با وضعیت خاص مفید است. کافیست نام دارو، تعداد دفعات مصرف دارو و زمان آن در یک پیام نوشته شود. پس از آن Florence با پیام مصرف دارو را یادآوری میکند.
Florence امکاناتی نیز برای نظارت بر سلامت شخص دارد. به طور مثال وزن، حس و حال بیمار و کمک به بیمار برای رسیدن به هدفی خاص. این چتبات نزدیکترین داروخانه یا مطب دکتر را نیز در صورت نیاز معرفی میکند.
بستر رایگان Healthily
این بستر رایگان اطلاعات قابل اجرا بر پایه منابع معتبر را به کاربر پیشنهاد میدهد. کاربر میتواند بر اساس وضعیت سلامت خود تصمیم بگیرد از که کدام اطلاعات برای وی سودمند است. در اصل این بستر یک هوش مصنوعی قدرتمند برای چک کردن علائم است. این برنامه روی Android، IOS، پیام رسان Facebook، Slack، KIK، Telegram و مرورگروب در دسترس است.
منبع اطلاعاتی Ada Health
Healthily منبع اطلاعات آن دسته از اطلاعات پزشکی است که از کارکنان داروخانه، مراکز آزمایشی یا اپلیکیشنهای سلامت میپرسید. ذکر این نکته لازم است که هرچند این اپلیکیشن بسیار کاربردوست است، حجم اطلاعاتی که کاربر با آن بمباران میشود بسیار زیاد است.
با بیش از ۱۱ میلیون کاربر و ۲۴ میلیون پرونده بسته شده، Ada یکی از برنامههای پرکاربرد بازار است. این اپلیکیشن سلامت با بررسی سلامت کاربر بر پایه علائم و با کمک هوش مصنوعی و مرکز داده خود کار میکند.
Daniel Nathrath مدیر Ada Health بیان کرد: «Ada وسیله تشخیص پزشکی استاندارد آینده خواهد بود. هم اکنون نیز چنین است. کاربران میتوانند آزمایش سلامت خود را با پزشک به اشتراک گذارند . در انگلستان کاربران با پزشکی که مدرک معتبری دارد وارد شور میشوند. Ada همچنین یک همراه سلامت خواهد بود که به بیماران و پزشکان از آن برای بررسی اطلاعات سلامت در طولانی مدت و پیشبینی مراقبتهای بیمار سود میبرند». توسعه دهندگان قصد دارند با کمک Amazon Alexa امکانات صوتی را نیز به آن اضافه کنند. تا کنون آزمایشهایی نیز برای سنجش کارایی این دستیار صوتی در اپلیکیشن Ada انجام شده است.
دستیار سلامت و چت بات Sensely
دستیار سلامت Molly با استفاده از بیان، نوشتار، تصویر و ویدیو علائم بیمار را بررسی میکند. Sensely بر پایه اطلاعات جمعآوری شده و الگوریتمهای هوشمند تشخیصی ارائه میدهد. Molly با استفاده رنگ (سیستم Triage درپزشکی) وضعیت بیمار را علامتگذاری میکند. این رنگها برای Sensely تعیین میکند که آیا رسیدگی خود بیمار به سلامتش کافی است یا بیمار باید به پزشک مراجعه کند. همچنین این دستیار سلامت اطلاعات لازم برای رسیدگی به سلامت و اطلاعات خدمات درمانی در محل زندگی کاربر را نمایش میدهد.
Buoy Health
گفته میشود که Buoy Health توسط گروهی از پزشکان و متخصصان علوم رایانه در Harvard Innovation Laboratory ساخته شده است. الگوریتم هوش مصنوعی این شرکت با داده های ۱۸ هزار مقاله پزشکی تعلیم داده شده است. به این شکل هوش مصنوعی آن بازتابی از پژوهشهای پزشکان است. به عنوان نمونه بخشی از دادهها شامل ۵ میلیون بیمار با ۱۷ هزار وضعیت مختلف بود.
کاربران میتوانند علائم خود به صورت آنلاین بررسی کنند؛ یا حتی مخزن داده Buoy Health را برای دریافت شرایط صحیح بدن خود مطالعه کنند. چتبات Buoy Health نیز با پرسشهای جزئی وضعیت فیزیکی بیمار را به دقت بررسی میکند و راهحلهای عملی ارائه میدهد.
Infermedica و یادگیری ماشین برای ساخت بات سخن گو
Intermedica از فناوری یادگیری ماشین برای توسعه چتباتی خود با نام Symptomate استفاده کرده است. این بستر آنلاین روی تلفن همراه به شکل یک چتبات از طریق یک اپلیکیشن هوشمند و سخنگو کار میکند. Infermedica وضعیت کاربر را بررسی میکند و با تحلیل علائم تشخیصی عملی ارائه میدهد.
Infermedica ادعا میکند که ۸ میلیون کاربر را تا به امروز ویزیت کرده است و از ۱۹ زبان پشتیبانی میکند. در نخستین سال همهگیری کرونا، این شرکت یک اپلیکیشن برای بررسی خطر COVID-19 توسعه داد که توسط نیم میلیون کاربر در ۳۰۰ سازمان مختلف استفاده شده است.
GYANT، چت بات سلامت
GYANT یک چت بات سلامت است که از بیمار در مورد علائم بدنی سوالاتی میپرسد. سپس پاسخها به پزشک ارائه میشود. پزشک با مطالعه این اطلاعت و تشخیص خود دارو تجویز میکند. در وبسایت شرکت نوشته شده است:« هوش مصنوعی تلفیقی نوآورانه، بیماران را در فرآیند پیچیده رسیدگی به سلامت راهنمایی میکند». این برنامه به اسپانیایی، پرتغالی و آلمانی در دسترس است.
در ماه مارس ۲۰۱۹ این شرکت اعلام کرد که بیش از ۷۸۵ هزار بیمار در آمریکای لاتین به موفقیت قربالگری پیش از دیابت را تمام کردند. پس از آن ۱۷۴ هزار نفر از طبقه کارگر در جلسات هفتگی کنترل قند خود در داروخانهها حضور یافتند.
Woebot یک چت بات برای پیام رسان فیسبوک
همچنان که در ابتدای مقاله اشاره شد، Woebot ادعا دارد که آینده سلامت ذهن را بدست گرفته است. این چتبات با استفاده از روش Cognitive Behavioural Therapy یا CBT به مشاوره با کاربر میپردازد. با توجه به اینکه این چتبات با پیامرسان Facebook قابل استفاده است، به شکل روزانه از کاربر در مورد وضعیتش پرسش میشود.
این چتبات یک وسیله درمانی نیست؛ اما روشهای غلبه بر مشکلات ذهنی را به بیمار پیشنهاد میدهد. Woebot رایگان است و روی تلفنهای همراه و به کمک اپلیکیشن خاص خود هم در دسترس است.
چتا بات غیر تجاری Cancer Chatbot
چتبات غیرتجاری Cancer Chatbot یک منبع مناسب برای بیماران سرطانی، درمانگران، دوستان و خانوادههای بیماران سرطانی در پیامرسان Facebook است. این چتبات منابع زیادی برای درمانگران دارد که روند رسیدگی به فرد بیمار را تسهیل میکند. در واقع این چتبات بر پایه یک فکر خوب و بسیار حساب شده طراحی شده است.
منابع
medicalfuturist
https://virgool.io/@VakavicAI/%DA%86%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D9%87%D8%A7-%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF-amezyt1fvadl